تاریخچه حمام

تاریخچه حمام

تاریخچه حمام: حمام امروزه از بخش های جدا نشدنی هر خانه ای است و وجود آن در یک خانه کاملاً طبیعی و عادی است و اگر خانه ای حداقل یک حمام نداشته باشد باعث تعجب ما خواهد شد. اما جالب است که بدانید از ورود حمام به خانه های شخصی مدت زمان زیادی نمی گذرد و مدت زیادی از ورود حمام به خانه ها و تجهیزات حمام از قبیل خرید وان حمام نمی گذرد. البته تاریخچه وان و جکوزی را نیز می توانید در میان مقالات بت استور مطالعه کنید اما ما در این مقاله قصد داریم تاریخچه ی حمام را بررسی کرده و راجع به پیشینه ی حمام ها مطالبی را بیان کنیم.

قدیمی ها شاید هیچ گاه حتی تصورش را هم نمی کردند که روزی هرکس در خانه ی خودش حمام های مدرن شخصی و اختصاصی مجهز داشته باشد و حتی در یک خانه چندین حمام در اتاق های مختلف وجود داشته باشد و حمام های شخصی همیشه آماده ی استفاده باشند و بدون هیچ دردسری در دسترس قرار بگیرند. استحمام به محض اراده کردن از رویاهای غیرقابل دسترسی آنان به شمارمی رفت اما امروزه به حدی برای ما عادی شده است که حتی فکر نبودن حمام در خانه را هم نمی توانیم بکنیم.
حمام های قدیمی یا گرمابه های عمومی در واقع محلی برای شستشوی اساسی تن و سر و صورت و غسل بودند. بنا به گفته ی رئیس انجمن موبدان ایران، ایرانیان نخستین قومی بودند که در جهان برای نظافت از حمام ها استفاده می کردند.
تاریخچه حمام: بخش های مختلف گرمابه های عمومی:
فضای اول گرمابه در واقع رخت کن و جای آماده شدن برای استحمام و یا خروج از گرمابه بوده است. این بخش که محل جشن های مختلف و حنابندان بوده فضایی وسیع، زیبا با حوضی بزرگ در میان و سقف گنبدی شکل است. در اطراف حوض سکوهایی برای استراحت و یا نشستن مهمانان در مواقع جشن قرار داده می شده که افراد قبل از ورود به سکوها ابتدا در حوض وسط، پاها را می شستند و سپس بر روی سکو ها می نشسته اند.

تاریخچه حمام
فضای بعدی حمام های قدیمی گرم خانه ها بودند. گرم خانه در واقع محل اصلی شستشو و ماساژهای قدیمی موسوم به مشت و مال بوده است. خزینه ی آب گرم و حوض های آب سرد و فضاهای خصوصی برای شستشو در گرم خانه قرار داشته اند.
بخش مهم و دیگر حمام های قدیمی که در واقع مانند پشت صحنه و بخش پشتیبانی برای گرمابه ها عمل می کرده است فضای مربوط به تأمین آب و حرارت گرمابه بوده است که د آن جا به وسیله ی هیزم و یا دیگر وسایل گرمایشی مرسوم در هر زمان آب مورد نیاز گرمابه حرارت داده می شده و به گرم خانه انتقال پیدا می کرده است.

بد نیست بدانید  تاریخچه وان و جکوزی

تاریخچه حمام: آداب و سنت حمام های قدیمی
گرمابه رفتن نیز در قدیم مانند یک مراسم خاص دارای آداب و رسوم خاص خود بوده است که در میان مردم مانند یک عادت نهادینه شده بوده. همانطور که گفته شد سابقه ی حمام های عمومی در ایران به حدود ۳ هزار سال قبل باز می گردد و در اکثر محله ها در جای جای ایران حمام عمومی وجود داشته است. اهالی هر محل حداقل هفته ای یکبار برای نظافت به حمام می رفتند با این تفاوت که مردان قبل از طلوع آفتاب و زنان بعد از طلوع آفتاب تا ظهر برای نظافت به گرمابه ها می رفتند.
از دیگر آداب استحمام در گرمابه های قدیمی این بود که اگر کسی وارد حمام می شد و کسی از آشنایان را می دید باید به نشانه ی احترام سطلی آب گرم بر روی او می ریخت و او را مشت و مال می داد و یا هنگام دیدن بزرگان در گرمابه برای آن ها سطلی آب گرم می برد. البته در هر محله و قوم و بخشی از ایران سنت های خاصی وجود دارد که ممکن است با دیگر بخش ها متفاوت باشد.
در حمام های قدیمی برای استحمام از وسایل زیر استفاده می شده است:
کیسه، لیف، مشربه، تاس، صابون، لگن، طشت، آینه، سفیداب، کتیرا، جام حنا، جام وسمه، سدر، حنا، مورد، لنگ، سنگ پا، گل سرشور، بقچه مسند، چراغ پیه سوز و …
و کشورها: مقایسه ی حمام های سنتی ایرانی با حمام های سایر اقوام
نقاط تشابه گرمابه های سنتی ایرانی با سایر اقوام را می توان به صورت زیر بیان کرد:
داشتن یک تالار مرکزی که در حمام های ایرانی به بینه معروف است و در دیگر حمام ها نیز دیده می شود.
وجود حوض های آب سرد و گرم که همان خزینه در حمام های ایرانی است
تأمین آب هم در حمام های ایرانی و هم در حمام های دیگر اقوام از طریق آبهای زیرزمینی یا آب رودخانه هاست
حمام عمومی یک مکان اجتماعی و فرهنگی هم در ایران و هم در دیگر اقوام بوده است.

بد نیست بدانید  خارج کردن آب از گوش و روش صحیح آن

تاریخچه حمام
تاریخچه حمام: اما نقاط تفاوت حمام های ایرانی را با دیگر اقوام می توان به صورت زیر شرح داد:
در حمام های ایرانی توجه به مسیله محرم و نامحرم باعث درونگرایی قسمت های مختلف حمام شده است، اما در حمام های سایر اقوام بدلیل عدم توجه به این مسیله و اهمیت نداشتن ان تمامی فضاها برونگراست، تا جایی که در حمام کاراکالای روم وجود تالارهای روباز کاملا متداول بوده است.
حمام های سایر اقوام فضاهایی همچون مغازه،کتابخانه، ورزشگاه و… داشته اند، که این فضاها در حمام های ایرانی وجود نداشته است.
از دیگر تفاوت ها می توان به این تفاوت اساسی اشاره کرد که فرم حمام ها در ایران فرمهای معینی نیست، اما در حمام های سایر اقوام فرم ها معین و مشخص می باشند.

تاریخچه حمام: مصالح رایج برای ساخت حمام های قدیمی:
سنگ مرمر: ستون های حمام و کف‌پوش ها و لبه حوض ها
کاشی : ازاره ها ,حوض ها وسکوها
اجر : دیواره حمام و سقف
سنگ لاشه : پایه های حمام
تنبوشه : لوله های سفالی مخصوص سیستم آب‌رسانی حمام
ساروج : خزینه ,تزئینات سقف حمام , پوشش داخلی حوض‌ها
(ترکیب ساروج : آهک ,خاک رس ,خاکستر , نی مرداب، سفیده تخم مرغ یا شیر که این دو ماده پروتئینی باعث چسبندگی می شده اند.)

استاد معمارهای ایرانی، حمام‌های قدیمی را اکثراً پایین‌تر از سطح زمین می‌ساخته اند. بر اساس تاریخچه حمام این کار هوشمندانه ی آن ها دو دلیل داشت:
یکی اینکه گرما و حرارت حمام به راحتی از راه دیوارها منتقل نشود.
و دلیل دوم اینکه دسترسی به آب قنات در سطحی پایین‌تر از سطح زمین راحت‌تر بوده است.

0 مورد پسند (برای انتخاب میبایست وارد شوید)

خارج شدن از نظرات